Van 7 juni t/m 27 augustus presenteert het Haags Gemeentearchief in samenwerking met het Haagse Sarnámihuis de indrukwekkende tentoonstelling De Calcutta Brieven in de posterwand van het Haags Gemeentearchief in het Atrium Den Haag. De opening zal worden gedaan door wethouder van Mobiliteit en Cultuur, Robert van Asten en voorzitter van het Sarnámihuis Amar Soekhlal.

De koloniale archieven van Suriname bevatten waardevolle archiefstukken. Deze archiefstukken geven een boeiend inzicht in het leven van Hindostanen uit India, die na de afschaffing van de slavernij naar Suriname zijn gehaald. Zij werkten op basis van dwangcontracten op de Nederlandse plantages.
Nazaten van deze Hindostanen, in Nederland verenigd in het Haagse Sarnámihuis, hebben zich ingespannen om een nieuwe bron van informatie te ontsluiten: de Calcutta Brieven. Maak kennis met een onbekend deel van de koloniale geschiedenis van Nederland en Suriname.  

Hindostanen
Surinaamse Hindostanen zijn nazaten van mensen uit India die tijdens het Nederlands koloniaal bestuur in Suriname naar de kolonie zijn gebracht. Zij moesten tot slaaf gemaakte Afrikanen vervangen op de plantages. Het eerste schip arriveerde op 5 juni 1873.

Wat zijn de Calcutta Brieven
De Calcutta Brieven is het geheel van correspondentie uit de periode 1873 – 1946, tussen de koloniale autoriteiten in Suriname en autoriteiten in India, Guyana en Trinidad.  Hindostanen werden vanuit India als dwangcontractarbeiders naar Suriname en het Caraïbisch gebied gestuurd. De Calcutta Brieven is de nieuwste bron van koloniale archiefinformatie over Hindostanen die ontsloten is. Eerder zijn de Hindostaanse immigratieregisters en de volkstelling van 1921 met gegevens van Hindostanen ontsloten en gepubliceerd. 

Wat voor soort brieven zijn er in het archief
Er zijn drie soorten van persoonlijke informatie in de Calcutta Brieven. Correspondentie tussen ambtenaren waarin persoonlijke informatie over Hindostanen wordt besproken, correspondentie tussen Hindostanen en autoriteiten over hun persoonlijke omstandigheden en er is correspondentie tussen familie en derden (zakelijke relaties). De laatste soort zou in persoonlijke archieven moeten vastliggen, maar zijn in het archief van de Calcutta Brieven terechtgekomen omdat ze niet goed bezorgd zijn. 

Correspondentie onderwerpen Calcutta brieven
In de correspondentie tussen ambtenaren over Hindostanen gaat het vooral om meldingen over het wel en wee van Hindostanen: geldovermakingen, scheidingsperikelen, huwelijksaangelegenheden, assistentie bij de zoektocht naar familie in Suriname en India, afhandeling van erfenissen zakelijke transacties etc. De correspondentie andersom, tussen Hindostanen en ambtenaren, is persoonlijker omdat de Hindostaan zelf aan het woord is en de bovengenoemde onderwerpen vanuit zijn of haar perspectief worden behandeld.

Vlucht naar de vrijheid
Net als tijdens slavernij vluchtten de dwangcontractarbeiders van de plantage. De vlucht naar de vrijheid tijdens slavernij was naar de binnenlanden van Suriname. Tijdens de periode van dwangcontractarbeid was de vlucht naar het buurland Guyana. In het district Nickerie, dat grenst aan Guyana kwam de vlucht naar de vrijheid vaak voor. Een brief uit 1897 van de Agent Generaal (AG) van Guyana aan zijn collega in Suriname verhaalt hoe vier “Koelies” – zo werden de Hindostaanse dwangcontractarbeiders genoemd door de kolonisator – met een bamboe vlot vanuit het district Nickerie in West-Suriname over de rivier naar Guyana zijn gevlucht. 

Tentoonstelling Posterwand Haags Gemeentearchief
De tentoonstelling ‘De Calcutta Brieven’ is in het Atrium Den Haag te vinden bij de ingang van de studiezaal van het Haags Gemeentearchief in de posterwand. Samenstelling tentoonstelling: Stichting Sarnámihuis.